Σον Μπέικερ: Ο πρίγκιπας του do-it-yourself σινεμά
Γέννημα θρέμμα της λαμπρής παράδοσης του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, ο Σον Μπέικερ είδε την εμφάνιση του Δόγματος 95 να λειτουργεί γι αυτόν περίπου σαν αποκάλυψη και έναυσμα καλλιτεχνικής απελευθέρωσης. Για τον Νεοϋορκέζο δημιουργό, άλλωστε, η έλλειψη απαιτούμενων πόρων ουδέποτε αναγνωρίστηκε ως εμπόδιο στην επιθυμία του να κάνει σινεμά. Ταγμένος στο να γυρίζει μονάχα δικά του σενάρια, εξυφαίνει ιστορίες που αντανακλούν τη σύγχρονη αμερικανική πραγματικότητα, φέρνοντας στο προσκήνιο πρωταγωνιστές που ζουν στις παρυφές της κοινωνίας, μακριά από μελοδραματικούς χρωματισμούς και έξω από τα γνώριμα, παραμορφωτικά στερεότυπα. Οι ήρωές του, πάντα απόκληροι, μετανάστες χωρίς χαρτιά, φτωχοδιάβολοι, καταφερτζήδες, πορνοστάρ, τραβεστί, είναι άνθρωποι που διεκδικούν κόντρα στα όποια προγνωστικά ένα καλύτερο μέλλον, που δε σταματούν να παλεύουν για αποδοχή, αγάπη, συντροφικότητα.
Λίγοι και σταθεροί συνεργάτες, ερασιτέχνες ηθοποιοί, φυσικά σκηνικά, αδιανόητα χαμηλό μπάτζετ και ελαφριά κάμερα, συνδιαμορφώνουν μία σειρά από χειροποίητα κινηματογραφικά σύμπαντα, όπου όλα τους διακρίνονται για τον ντοκιμαντερίστικο ρεαλισμό και τη σβέλτη κινηματογράφηση. Οι ταινίες του, από το δυστυχώς μη διαθέσιμο σκηνοθετικό ντεμπούτο «Four Letter Words» (2000) και το κασσαβετικών αποχρώσεων «Take Out» (2004) ως το παιχνιδιάρικα ανατρεπτικό «Starlet» (2012), κέρδισαν ολοένα και μεγαλύτερη απήχηση στο διεθνές φεστιβαλικό κύκλωμα και την κριτική, προτού έρθει το σαρωτικό «Tangerine» (2015) για να επιβεβαιώσει πως κανείς πια δεν μπορεί να αγνοεί την περίπτωση του Μπέικερ και τη σπάνια ικανότητά του να συνθέτει τόσο αυθεντικές κινηματογραφικές εικόνες με τα ελάχιστα.
Κανένας άλλος Αμερικανός σκηνοθέτης της γενιάς του, άλλωστε, δεν κατόρθωσε να υψώσει προοδευτικά και με τόση συνέπεια τον πήχη του λεγόμενου guerilla filmmaking στα χρόνια της απόλυτης ψηφιακής ευκολίας και των φτηνών καμερών. Για τους παραπάνω λόγους λοιπόν, οι Νύχτες Πρεμιέρας, άρρηκτα συνδεδεμένες με τις πλέον τολμηρές τάσεις στο πεδίο του ανεξάρτητου κινηματογράφου, αναλαμβάνουν να παρουσιάσουν όλες τις διαθέσιμες πτυχές στη μέχρι τώρα διαδρομή ενός αληθινά επινοητικού και πρωτοπόρου δημιουργού, που όπως όλα δείχνουν θα αποτελέσει την έμπνευση για την επόμενη φουρνιά ανεξάρτητων σκηνοθετών. Γιατί ο Μπέικερ συνιστά την καλύτερη απόδειξη πως το do-it-yourself σινεμά δεν αποτελεί μία φτηνή απομίμηση της αστραφτερής κινηματογραφικής αφήγησης που έχουμε συνηθίσει να απολαμβάνουμε στη μεγάλη οθόνη, αλλά ένα εναλλακτικό μοντέλο αστείρευτων δυνατοτήτων.
Νεκτάριος Σάκκας
Φιλμογραφία / Filmography
2015 Tangerine
2012 Starlet
2008 Prince of Broadway
2004 Take Out
2000 Four Letter Words
