Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας
aiff

Αντρέι Ζουλάφσκι: In Extremis

«Δεν είναι όπως στις ταινίες ή στα βιβλία, όπου τα πάντα είναι ακριβή, λογικά σχεδιασμένα, οργανωμένα, με ξεκάθαρο στόχο. Όλα είναι χάος, τύχη, πόνος, αταξία».

Η παραπάνω φράση που ξεστομίζει ένας από τους χαρακτήρες της «Ερωτικής Τρέλας» περικλείει με αξιοθαύμαστη ευστοχία το κινηματογραφικό σύμπαν και τη φιλοσοφία του Αντρέι Ζουλάφσκι. Κι όμως, μέσα σε αυτή την ακραία αποδιοργανωμένη εκδοχή της πραγματικότητας, κάτω από τη φαινομενικά χαοτική δομή των ταινιών του, κρύβεται κάθε φορά ένα απόλυτα ελεγχόμενο φιλμικό οικοδόμημα, μια παράνοια κατασκευασμένη με χειρουργική ακρίβεια, που την ίδια στιγμή αποτυπώνει την ουσία της ανθρώπινης κατάστασης, ενδεχομένως πιο πιστά από οποιονδήποτε στείρο ρεαλισμό.

Ίσως γιατί ποτέ άλλοτε ένας σκηνοθέτης δεν έθεσε τη σκηνοθετική βιρτουοζιτέ του και κάθε διαθέσιμο κινηματογραφικό μέσο στην υπηρεσία έκφρασης του συναισθήματος: ατόφιου, απόλυτου, εξουσιαστικού, αυτοκαταστροφικού.

Το πάθος, ο έρωτας, η απόγνωση, η ζήλια, η τρέλα καταγράφονται στο σελιλόιντ με εξωφρενική ενέργεια και οπερατική μεγαλοπρέπεια, ισορροπώντας ριψοκίνδυνα ανάμεσα στην εξεζητημένη υπερβολή και μια σπάνια εσωτερικότητα.

Ανθρώπινες ψυχές στο χείλος της αβύσσου, οι ήρωές του (όπως συχνά έκανε και ο ίδιος) παλεύουν με τις ατέλειές τους, συγκρούονται με το σύστημα, τις κοινωνικές συμβάσεις και τα ίδια τους τα πάθη και τις επιθυμίες.

Και η κάμερα, σαν ένας παλλόμενος, ζωντανός οργανισμός, τους ακολουθεί μανιασμένα σε μια ιλιγγιώδη πτώση δίχως δίχτυ ασφαλείας. Περίπτωση άκρως ιδιάζουσα στους κόλπους του παγκόσμιου σινεμά, ο αντισυμβατικός Πολωνός δημιουργός βάδισε θαρραλέα μεταξύ mainstream, art house και αβάν γκαρντ, και δεν σταμάτησε ποτέ να ακυρώνει κάθε δεδομένο κινηματογραφικό σύνορο.

Για να παραδώσει μια φιλμογραφία που δεν χωρά εύκολα σε τακτοποιημένες κατηγορίες, παρ’ όλο που ο ίδιος ασχολήθηκε σχεδόν με κάθε πιθανό κινηματογραφικό είδος: το μελόδραμα, την ταινία τρόμου, την επιστημονική φαντασία, την πολιτική αλληγορία, το γκανγκστερικό δράμα, την ταινία εποχής, τις λογοτεχνικές διασκευές, μετατρέποντάς τα πάντοτε σε κάτι μοναδικό. Πέρα από το cult, μίλια μακριά από τον ακαδημαϊσμό, οι ταινίες του αποτελούν έναν sui generis κινηματογραφικό τόπο που, εν τέλει, μπορεί να περιγραφεί μονάχα με μία λέξη: ζουλαφσκικός.

Θανάσης Πατσαβός

Φιλμογραφία / Filmography

2000 Fidelity
1996 Szamanka
1991 La Note Bleue
1989 Boris Godounov
1989 My Nights Are More Beautiful Than Your Days
1987 On the Silver Globe
1985 L' Amour Braque
1984 The Public Woman
1981 Possession
1975 That Most Important Thing: Love
1972 The Devil 1971 The Third Part of the Night



    Hμερομηνία δημοσίευσης: 2014-09-10 12:30:00



    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

    Το Τρίτο Μέρος της Νύχτας

    Το Τρίτο Μέρος της Νύχτας

    Ένας άνδρας γίνεται μάρτυρας της δολοφονίας της συζύγου και του γιου του από Γερμανούς στρατιώτες και διαφεύγει την τελευταία στιγμή. Οταν θα προσπαθήσει να εμπλακεί στην Αντίσταση, θα βρεθεί ξανά κυνηγημένος και θα αναζητήσει καταφύγιο στο σπίτι μιας εγκύου που μοιάζει εκπληκτικά στη νεκρή γυναίκα του.

    Ο Διάβολος

    Ο Διάβολος

    Στη δεύτερη μόλις ταινία του, ο Ζουλάφσκι καταργεί ξανά τα όρια μεταξύ ακόμα και των πιο ασύμβατων κινηματογραφικών ειδών, παντρεύοντας βλάσφημα το ιστορικό δράμα με την ταινία φρίκης για να δημιουργήσει μια μεγαλειώδη γκραν γκινιόλ όπερα, ένα υπερθέαμα χορογραφημένης βίας και πολιτικής αλληγορίας που σαρδόνια διαπότιζε τον διαμελισμό της Πολωνίας του 18ου αιώνα με απόηχους από τις αναταραχές του Μάη του ’68.

    Σημασία Έχει ν'Αγαπάς

    Σημασία Έχει ν'Αγαπάς

    Μια από τις πιο επώδυνα ρομαντικές ταινίες των ’70s, με ένα σπαρακτικό σάουντρακ του Ζορζ Ντελρί και τη Ρόμι Σνάιντερ στην πιο συγκλονιστική ερμηνεία της καριέρας της.

    Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη

    Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη

    Λογοκριμένο σε πολλές χώρες, το φιλμ μετατράπηκε σταδιακά σε μια από τις πιο διαβόητες cult ταινίες της δεκαετίας του ’80, ενώ η σαγηνευτική Ατζανί παραδίδει μια από τις καλύτερες και πιο θαρραλέες γυναικείες ερμηνείες όλων των εποχών, που δικαίως βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Καννών και στα Σεζάρ.

    Στον Ασημένιο Πλανήτη

    Στον Ασημένιο Πλανήτη

    Βασισμένος στην «Τριλογία του Φεγγαριού» του συγγραφέα θείου του, Γέρζι Ζουλάφσκι, ο Αντρέι Ζουλάφσκι θα ξεκινήσει το 1976 τη δημιουργία ενός λαβυρινθώδους αλληγορικού έπους που ταλαντεύεται ευρηματικά ανάμεσα στη φιλοσοφική επιστημονική φαντασία του Αντρέι Ταρκόφσκι και στη σουρεαλιστική εικονογραφία του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι.