Οι συντελεστές του «The Republic» μιλούν στο cinemagazine.gr

Ενώ το ελληνικό πρόγραμμα των 21ων Νυχτών Πρεμιέρας συνεχίζεται, απόψε στις 22:30 στον Δαναό 1 κάνει πρεμιέρα το «The Republic» σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τζέτζα, με ένα πλούσιο καστ που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τους Προμηθέα Αλειφερόπουλο, Αλέξανδρο Λογοθέτη, Γιάννη Στάνκογλου, Τάκη Σπυριδάκη, Ερρίκο Λίτση, Βίκυ Παπαδοπούλου, Αλεξάνδρα Χασάνι, Κώστα Νικούλι, Μάκη Παπαδημητρίου, Γιώργο Κιμούλη και Ζωή Λάσκαρη.

Κάπου ανάμεσα σε πολιτικούς που επιθυμούν να «αξιοποιήσουν» τον ορυκτό πλούτο της χώρας έναντι αμοιβής, θύματα σωματεμπορίας που καταλήγουν στα πορνεία της χώρας και μπάτσους που εκμεταλλεύονται μετανάστες, ξεκινά μια ιστορία εκδίκησης που θα τα ανατρέψει όλα. Ο Αχιλλέας (Προμηθέας Αλειφερόπουλος) μισθώνεται από τον διαπλεκόμενο μεγαλοδημοσιογράφο Μάριο Σφήκα (Τάκης Σπυριδάκης) να κάνει παράνομες παρακολουθήσεις.

Όταν, όμως, ο φακός του καταγράφει ένα σκηνικό που ξεπερνά την ηθική του, παραιτείται. Και όσα ακολουθούν μυρίζουν βενζίνη, φόβο και αίμα. Διεφθαρμένοι πολιτικοί, αστυνομικοί, επιχειρηματίες ανταγωνίζονται σε ένα παιχνίδι εξουσίας και τα θύματα είναι πολλά, αλλά σχεδόν ποτέ ανυπεράσπιστα.

Οταν όλα γύρω καταρρέουν, η οργή είναι το μόνο κίνητρο που μπορεί να κρατήσει κάποιον ζωντανό. Το «The Republic» είναι ένα χρονικό εκδίκησης, μια συνεχής πάλη χαρακτήρων μέσα σε ένα σύστημα που καταρρέει. Η διαφθορά της εξουσίας, η ανάγκη για κάθαρση, η εναλλαγή των ρόλων θύματος και θύτη, η βάναυση εκμετάλλευση και η μανιώδης δράση είναι τα κυρίαρχα στοιχεία ενός φιλμ που σκιαγραφεί μία πραγματικότητα όχι και τόσο μακριά από την αλήθεια.

Λίγες ώρες, λοιπόν, πριν την αποψινή προβολή στον Δαναό, επικοινωνήσαμε με τον Δημήτρη Τζέτζα και τον πρωταγωνιστή του, Προμηθέα Αλειφερόπουλο, αναζητώντας τη δική τους οπτική πάνω σε μία ιστορία εκδίκησης που αντανακλά τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, αλλά και το πόσο δύσκολο είναι να γυρίζει κανείς ταινία δράσης στη χώρα μας.

Η ταινία «The Republic» προβάλλεται στο πλαίσιο του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας-Νύχτες Πρεμιέρας, σήμερα 30/9 (Δαναός 1, 22:30), παρουσία συντελεστών. Η προβολή θα γίνει με ελληνικούς υπότιτλους βάσει διαλόγων.

Το The Republic συνδυάζει στοιχεία από τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα με τα χαρακτηριστικά μιας ταινίας δράσης. Πώς αντιμετώπισες την πρόκληση ενός τέτοιου συνδυασμού, ασυνήθιστου για τα δεδομένα του ελληνικού σινεμά;

Δημήτρης Τζέτζας: Η ίδια η καθημερινότητα στην Ελλάδα έχει γίνει πλέον ταινία δράσης. Eπομένως, βγήκε κάπως φυσικά. Δημιουργήσαμε με τον Γιάννη Γεωργίου αυτούς τους χαρακτήρες και τους αφήσαμε να αλληλοεξοντωθούν. Οι ταινίες δράσης σήμερα, απαιτούν production value, stunt coordinators, compositors, animators κτλ.

Επειδή αυτά τα πράγματα είναι δύσκολο να τα βρεις στην Ελλάδα και έξω κοστίζουν πολύ, έπρεπε να γράψουμε στο σενάριο μόνο δράση που θα μπορούσαμε να γυρίσουμε. Οι περισσότερες ταινίες δράσης είναι φτιαγμένες για μαζική κατανάλωση, χωρίς προσωπικότητα. Δεν ήθελα να κάνω μια τέτοια ταινία. Εστιάσαμε λοιπόν με τον DP μου, τον Jordan Danelz, στους χαρακτήρες και στον κόσμο της ιστορίας και αξιοποιήσαμε ό,τι in-camera-effect και άλλο τρικ μπορούσαμε να σκαρφιστούμε μαζί με αυτούς που ανέλαβαν την δράση: οι αδελφοί Μήτρου τις χορογραφίες και την εκπαίδευση όλων των ηθοποιών στις πολεμικές τέχνες ώστε να μπορούν να κάνουν οι ίδιοι τα stunts τους, ο Προκόπης Βλασερός τα special make up effects, ο Σόλωνας Γιαννούτσος τα live action effects και ο Ίωνας Κατρακάζος, τα visual effects. Έπειτα το μοντάζ, το scoring και το sound design, έκαναν την δουλειά όλων να δέσει και έτσι προέκυψε το τελικό αποτέλεσμα.

Πόσο δύσκολο είναι να γυρίζεις μια ταινία δράσης στην Ελλάδα;

Δ.Τ.: Είναι πολύ δύσκολο να γυρίζεις ταινίες γενικώς στην Ελλάδα. Η χώρα αυτή είναι υπερβολικά αφιλόξενη για κινηματογραφική παραγωγή οποιουδήποτε είδους. Το ότι υπήρχε δράση στο σενάριο πάντως, έκανε πολλούς ανθρώπους να θέλουν να βοηθήσουν την παραγωγή με όποιον τρόπο μπορούσαν. Η βοήθεια τους ήταν ζωτικής σημασίας. Επίσης καταφύγαμε σε πολλά guerilla tactics, πράγμα που μου αρέσει διότι δίνει στο υλικό μια ωμή φυσικότητα και με έκανε να σκέφτομαι πιο εφευρετικά.

Υποδύεσαι έναν εκδικητή. Πώς προσέγγισες τον χαρακτήρα σου;

Προμηθέας Αλειφερόπουλος: Υποδύομαι ένα χαρακτήρα που χρειάστηκε από νωρίς να φροντίσει κάποιον πιο αδύναμο από τον ίδιο. Να γίνει πατέρας του μικρού αδερφού του. Φαντάζομαι πως όταν μόλις έχεις ενηλικιωθεί και βρίσκεσαι μόνος μπροστά σε μια τέτοια ευθύνη, οι ηθικοί σου φραγμοί σε ό,τι έχει να κάνει με το πώς θα βγάλεις το ψωμί σου χαλαρώνουν λιγάκι. Νομίζω πως ο καθένας έχει κάνει πράγματα στη ζωή του για τα οποία δεν είναι περήφανος και σε μια εν ψυχρώ συζήτηση θα τα χαρακτήριζε έως και ανήθικα. Όμως ο κάθε άνθρωπος έχει το όριό του, ακόμη και αυτός που πάντα κυνηγάει το κέρδος. Ο Αχιλλέας ανακαλύπτει το όριό του μέσα στην ιστορία του Republic και αποφασίζει να αντιμετωπίσει αυτούς που τον έφτασαν σε αυτό το όριο. Η κάθε του κίνηση από εκεί και έπειτα είναι εκτός ορίων. Υπάρχει πολλή ενέργεια κρυμμένη στα εκδικητικά μας αισθήματα. Κυρίως επειδή συνήθως μένουν στο επίπεδο της φαντασίωσης.

Eχεις ήδη αρκετή εμπειρία δουλεύοντας σε μεγάλες παραγωγές στις ΗΠΑ (Πειρατές της Καραϊβικής 4, G-Force, National Treasure: The Book of Secrets κ.α.). Θα ήθελα να μας πεις πόσο βοηθάει αυτού του είδους η προϋπηρεσία όταν κάνεις σινεμά στην Ελλάδα, αν είναι δηλαδή άμεσα και πρακτικά αξιοποιήσιμη εδώ, με δεδομένη την απόσταση που χωρίζει τις ελληνικές παραγωγές από εκείνες στο Χόλιγουντ.

Δ.Τ.: Ο τρόπος που φτιάχνονται αυτές οι ταινίες βασίζεται σε πρωτόκολλο διαδικασίας. Αν τις δεις στο μοντάζ, πριν "κλειδώσουν" και πάνε για μίξη, σου αφήνουν μια αίσθηση φοιτητικής προχειρότητας. Όταν φτάνουν όμως για printmastering, φαίνονται και ακούγονται «χολιγουντιανές». Αν ξέρεις το πρωτόκολλο και έχεις τα τεχνικά skills μπορείς να το εφαρμόσεις σε οτιδήποτε και οπουδήποτε, φτάνει να ξέρεις τι ανάγκες έχεις και πόσο στοιχίζουν. Πρέπει αναγκαστικά να είναι κανείς ευέλικτος για να κάνει ανεξάρτητο σινεμά. Και να διαλέγει έξυπνα τους συνεργάτες του.

Μία ερώτηση και για τους δύο, τώρα. Η κρίση μοιάζει να διαπερνά συνεχώς το σύμπαν και τους χαρακτήρες της ταινίας. Έξω όμως από όσα αφηγείται το The Republic, θεωρείς πως όλα όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ευνοούν ή δυσχεραίνουν την καλλιτεχνική δημιουργία; Με άλλα λόγια, πιστεύεις αυτό που λένε πως η κρίση αποτελεί ευκαιρία για τις τέχνες και τον πολιτισμό να αναδειχθούν;

Δ.Τ.: Πλέον θεωρώ ότι την δυσχεραίνουν. Η δυσκολία χρηματοδότησης των ελληνικών ταινιών σε συνδυασμό με εκατοντάδες άλλα παράλογα εμπόδια κάνουν την δουλειά όλων μας πολύ δύσκολη. Ταυτόχρονα όμως εμφανίζονται νέοι δημιουργοί που βρίσκουν νέους τρόπους να εκφραστούν. Δεν πιστεύω όμως ότι μπορεί να εξελιχθεί όλο αυτό το δημιουργικό ρεύμα όσο παραμένει εσωστρεφές και μη επικερδές. Η πολιτεία έχει την δική της αντίληψη για το τι είναι πολιτισμός. Οι εμπορικοί φορείς το ίδιο. Αγνοούν ότι έχουμε μερικούς από τους πιο θαρραλέους κινηματογραφιστές στην Ευρώπη, ότι έχουμε μερικά από τα καλύτερα μουσικά συγκροτήματα στην Ευρώπη, καταπληκτικούς μουσικούς, ηθοποιούς και καλλιτέχνες εν γένει.

Χωρίς επένδυση και αξιοποίηση, όλο αυτό το γεμάτο δύναμη ρεύμα που έχει δημιουργηθεί θα μείνει υπόγειο. Το δυσάρεστο είναι ότι πολλοί από αυτούς που βρίσκονται σε ουσιαστική θέση να αναδείξουν, να εξάγουν και να κερδίσουν από την πλούσια καλλιτεχνική δύναμη που υπάρχει στην Ελλάδα, δεν ξέρουν πώς να το κάνουν, ή ακόμη χειρότερα, απλώς δεν τους ενδιαφέρει. Η μοναδική ευκαιρία της κρίσης λοιπόν είναι να δουλέψουν σκληρά όλοι οι καλλιτέχνες και οι φιλόδοξοι δημιουργικοί άνθρωποι και να ανατρέψουν το παλιό κατεστημένο που σαμποτάρει οτιδήποτε δημιουργικό.

Π.Α.: Η κρίση μοιάζει να διαπερνά συνεχώς το σύμπαν και τους χαρακτήρες της ταινίας. Έξω όμως από όσα αφηγείται το The Republic, θεωρείς πως όλα όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ευνοούν ή δυσχεραίνουν την καλλιτεχνική δημιουργία; Με άλλα λόγια, πιστεύεις αυτό που λένε πως η κρίση αποτελεί ευκαιρία για τις τέχνες και τον πολιτισμό να αναδειχθούν;

Πιστεύω πως η τέχνη μπορεί να ανθίσει οπουδήποτε. Άλλοτε φυτρώνει και φουντώνει μεγαλόπρεπα σε εύφορο έδαφος και άλλοτε βγαίνει με δυσκολία σε άγονα εδάφη σπάζοντας βράχια και ξερό χώμα. Και στις δύο περιπτώσεις μπορείς να διακρίνεις την ομορφιά, προσωπικά ίσως πιο πολύ στη δεύτερη. Μπορεί η υπερβολική ευκολία να σε «καθίζει» σαν καλλιτέχνη-όχι ότι ξέρω κάτι για αυτό- και η δυσκολίες πιθανά σε κάνουν πιο εφευρετικό, όμως μην τρελαθούμε, δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι με τη στήριξη που παρέχεται στον πολιτισμό στη χώρα μας. Μπορούμε να παλεύουμε μέσα σε αυτή την κατάσταση να δημιουργήσουμε. Αλλά πρέπει να παλεύουμε και να την αλλάξουμε.

Το The Republic ανήκει σε ένα κινηματογραφικό είδος που σπάνια βλέπουμε να γυρίζεται στην Ελλάδα. Πώς βίωσες τη συμμετοχή σου στην παραγωγή;

Π.Α.: Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για μένα. Συνήθως οι ρόλοι που υποδύομαι απαιτούν μια ψυχική προετοιμασία, ενώ στο Republic χρειάστηκε πρωτίστως να φτάσω στην απαραίτητη φυσική κατάσταση για να ανταπεξέλθω στις απαιτήσεις του ρόλου. Προπονήθηκα σκληρά, πολλές ώρες κάθε μέρα, για 3 μήνες, με δύο καταπληκτικούς δασκάλους της πολεμικής τέχνης του ninjutsu, το Χάρη και τον Αντώνη Μήτρου. Το πάθος του Δημήτρη (Τζέτζα) για την ταινία αλλά και την πολεμική τέχνη με έκανε να βουτήξω σε αυτή την προετοιμασία χωρίς δεύτερες σκέψεις και το ταξίδι ήταν μοναδικό.

Θα ήθελα να μου αναφέρεις τρεις από τους αγαπημένους σου ήρωες-εκδικητές στο σινεμά, καθώς και γιατί τους ξεχωρίζεις. Λειτούργησε κάποιος από αυτούς ως πρότυπο για τον ήρωά σου;

Π.Α.: Ο Ντάε-Σου, από το OLDBOY. Από τις καλύτερες ταινίες εκδίκησης όλων των εποχών. Ένας Κόμης Μοντε Κρίστο που συναντά τη μοίρα ενός ήρωα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Ακραία, στιβαρή ερμηνεία από τον Μιν-Σικ Τσόι. Μάικλ Κορλεόνε, «Ο Νονός». Η σκηνή της δολοφονίας του διεφθαρμένου αστυνομικού και του φιλόδοξου μαφιόζου μέσα στην οικογενειακή ιταλική ταβέρνα, είναι από τις κορυφαίες κινηματογραφικές στιγμές και το κοντινό του Pacino με τον ήχο του τραίνου να δυναμώνει από τα καλύτερα μαθήματα υποκριτικής στην κάμερα. Κρίστιαν, από την «Οικογενειακή Γιορτή». Μια άλλου είδους εκδίκηση, χωρίς όπλα και αίματα. Εκδίκηση από έναν άντρα που υπήρξε ένα κακοποιημένο παιδί. Ήσυχη, βαθιά ερμηνεία από τον σπουδαίο Ulrich Thomsen. Ίσως ο αγαπημένος μου. Δεν μπορώ να πω ότι έθεσα κάποιον ως πρότυπο για το χαρακτήρα μου αλλά είμαι σίγουρος πως έχω επηρεαστεί και απ' τους τρεις.