Μάρεν Άντε: Η Αποκάλυψη της Χρονιάς

Ξεκίνησε από την εφηβεία της να γυρίζει ερασιτεχνικά ταινιάκια με μια φθηνή βιντεοκάμερα και η συνέχεια τη βρήκε να σπουδάζει Κινηματογράφο και Τηλεόραση στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Σήμερα, η Μάρεν Αντε διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής της, αλλά έχει ήδη καταφέρει να θεωρείται δικαίως η πιο ελπιδοφόρα νέα φωνή του γερμανικού σινεμά. Στο τελευταίο Φεστιβάλ Καννών, η τρίτη της μεγάλου μήκους απόπειρα, «Toni Erdmann», έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία. Αρχικά, κανείς δεν περίμενε ότι μια τρίωρης σχεδόν διάρκειας ιδιόρρυθμη κωμωδία από τη Γερμανία θα έβρισκε θέση στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα. Κυρίως, όμως, κανείς δεν φανταζόταν το μέγεθος των επευφημιών και τις διθυραμβικές κριτικές που κατέκλυσαν τον παγκόσμιο Τύπο αμέσως μετά την πρώτη προβολή της. Η σκανδαλώδης απουσία της από τη λίστα των επίσημων βραβείων του Φεστιβάλ πυροδότησε πλήθος αρνητικών σχολίων εναντίον της κριτικής επιτροπής, αλλά μάλλον λειτούργησε ευεργετικά για τη φήμη μιας ταινίας που πλέον οδεύει ακάθεκτη προς την κορυφή, στον απολογισμό με τις καλύτερες κινηματογραφικές δημιουργίες του 2016.

Οι μυημένοι σινεφίλ, πάντως, είχαν ήδη δεχτεί δύο προειδοποιητικά μηνύματα στο παρελθόν, με το πρώτο να εκπέμπεται πίσω στο 2003, όταν η Aντε υπέγραφε τη σπουδαστική της ταινία, με την οποία θα κέρδιζε το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ του Σάντανς. Στο «Δέντρο Αντί για το Δάσος», η Γερμανίδα σκηνοθέτιδα ακολουθεί μια ιδεαλίστρια νεαρή δασκάλα που αναλαμβάνει την πρώτη της δουλειά σε ένα σχολείο, και ανατέμνοντας με χειρουργική ακρίβεια τον έκρυθμο ψυχισμό της, παραδίδει μια πικρή κωμωδία για τον εφιάλτη του «σύγχρονου» εκπαιδευτικού συστήματος. Το 2009, ήταν η σειρά του «Ολοι οι Αλλοι» για να υπενθυμίσει στο κοινό το σπουδαίο ταλέντο της νεαρής δημιουργού να αφηγείται υπέροχες ιστορίες συναισθηματικής ειλικρίνειας, ενσωματώνοντας αφοπλιστικές σιωπές και σκλαβώνοντας με την απλότητα των εικόνων της. Σε μια ιστορία αγάπης-άξιο τέκνο της παρακαταθήκης που άφησαν ο Τζον Κασσαβέτης και ο Μικελάντζελο Αντονιόνι, η Αντε βυθίζεται στην κυκλοθυμική σχέση ενός νεαρού ζευγαριού, και το οξυδερκές αποτέλεσμα θα αποσπάσει την Αργυρή Αρκτο γυναικείας ερμηνείας και το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Σε κάθε περίπτωση, η Μάρεν Αντε είναι μία δημιουργός που παρατηρεί διεξοδικά τους ήρωές της, αφουγκράζεται τις επιθυμίες τους, σχεδόν εμπνέεται από τα πάθη και τους φόβους τους, δημιουργώντας έτσι ελκυστικά κινηματογραφικά επεισόδια ζωής. Εμείς με τη σειρά μας, δεν μπορούμε παρά να ρίξουμε τους προβολείς του Φεστιβάλ πάνω της, σε ένα μίνι αφιέρωμα που έρχεται για να συστήσει στο ευρύ κοινό το νέο σκηνοθετικό φαινόμενο του ευρωπαϊκού σινεμά. Κωστής Θεοδοσόπουλος

Φιλμογραφία / Filmography
2016 Toni Erdmann
2009 Alle Anderen
2003 Der Wald vor lauter Baumen
2001 Vegas
2000 Ebene 9